1 stycznia 2016 r. weszły w życie przepisy wprowadzające w podatku dochodowym ulgę na działalność badawczo–rozwojową (tzw. ulgę B+R), tj. prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym określonej kwoty kosztów uzyskania przychodów poniesionych przez przedsiębiorcę na działalność badawczo–rozwojową. Ulga ta zastąpiła ulgę „na nabycie nowych technologii".
Działalność badawczo-rozwojowa, jak również badania naukowe oraz prace rozwojowe, są zdefiniowane w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz.U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.) w art. 5a pkt 38–40.
Z ulgi B+R mogą skorzystać podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą. Ulga rozliczana jest w zeznaniu PIT-36, jeżeli podatnik opłaca podatek według progresywnej skali podatkowej lub w zeznaniu PIT-36L, jeżeli podatnik wybrał opodatkowanie jednolitą 19% stawką podatku.
Jej mechanizm polega na odliczaniu od podstawy opodatkowania części kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność B+R, tzw. „kosztów kwalifikowanych". Jest to zatem dodatkowe pomniejszenie podstawy opodatkowania z tego samego tytułu, z którego dany koszt został już zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.
Koszty kwalifikowane wykazywane w załączniku PIT-BR lub CIT-BR które uprawniają do skorzystania z ulgi B+R to:
- wynagrodzenia i inne należności przysługujące pracownikom zatrudnionym w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej, oraz składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek;
- wydatki na nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;
- ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, a także nabycie wyników badań naukowych, świadczonych lub wykonywanych na podstawie umowy przez jednostkę naukową w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej;
- odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej;
- odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
Podatnicy którzy zamierzają skorzystać z ulgi, są obowiązani w prowadzonej ewidencji (księgach rachunkowych albo podatkowej księdze przychodów i rozchodów) wyodrębnić koszty działalności B+R.
W załączniku PIT-BR podatnik oblicza również kwotę odliczenia przysługującego mu z tytułu poniesienia kosztów kwalifikowanych w danym roku podatkowym, którą następnie przenosi do odpowiedniej rubryki zeznania PIT-36 lub PIT-36L.
W załączniku CIT-BR podatnik oblicza również kwotę odliczenia przysługującego mu z tytułu poniesienia kosztów kwalifikowanych w danym roku podatkowym, którą następnie przenosi do odpowiedniej rubryki zeznania CIT-8 lub CIT-8A (CIT-8B).
Kwota kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu nie może przekroczyć:
1) 30% tych kosztów - w odniesieniu do kosztów, o których mowa pkt 1,
2) 20% tych kosztów - w odniesieniu do pozostałych kosztów, jeżeli podatnik jest mikroprzedsiębiorcą albo małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2015 r. poz. 584),
3) 10% tych kosztów - w odniesieniu do pozostałych kosztów i podatników.
Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie. Prawo do odliczenia nie przysługuje także podatnikowi, jeżeli prowadził w roku podatkowym działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia.
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. Podatnicy są obowiązani wykazać w zeznaniu koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu.
Jeżeli w roku podatkowym, w którym ma być dokonane odliczenie, podatnik poniósł stratę lub wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.
Po raz pierwszy ulga B+R będzie odliczona w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2016 r.
Koszty poniesione przez przedsiębiorcę na działalność badawczo–rozwojową (tzw. koszty kwalifikowane) wykazywane są w nowym formularzu, oznaczonym symbolem PIT-BR, który jest załącznikiem do zeznań rocznych: PIT-36 i PIT-36L lub CIT-BR, który jest dołączony do zeznania CIT-8, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej do zeznania CIT-8A (CIT-8B).
Podstawa prawna:
- art. 26e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.),\:
- art. 18e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.);
- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 lutego 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów deklaracji, zeznania, oświadczenia oraz informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. poz. 273);
- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 listopada 2015 r. w sprawie określenia wzorów rocznego obliczenia podatku oraz zeznań podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. poz. 2001 i z 2016 r. poz. 440).