Ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 605) wprowadzone zostały zmiany w ustawie o podatku VAT, które dotyczą następujących zagadnień:
a. odwrotnego obciążenia,
b. odpowiedzialności solidarnej nabywcy i kaucji gwarancyjnej,
c. "złych długów".
I. Odwrotne obciążenie.
1. Rozszerzono katalog towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy między innymi o:
a. towary z kategorii stali ( arkusze żeberkowane ze stali niestopowej (PKWiU 24.33.20.0)
b. towary z kategorii złota ( złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci postaci proszku ( PKWiU ex 24.41.20.0), złoto inwestycyjne, złoto o próbie 325 tysięcznych lub większej,
c. telefony komórkowe, w tym smartfony (PKWiU ex 26.30.22.0),
d. komputery przenośne: tablety, notebooki laptopy - również występujące pod innymi nazwami handlowymi np. netbooki, minibooki, chromebooki ultrabooki itp. ( PKWiU ex 26.20.11.0).
e. konsole do gier wideo oraz inne pozostałe urządzenie do gier zręcznościowych lub hazardowych z elektronicznym wyświetlaczem (PKWiU ex 26.40.60.0)
f. nieobrobione plastycznie metale nieżelazne: aluminium (PKWiU 24.42.11.0); ołów (PKWiU 24.43.11.0); cynk ( PKWiU 24.43.12.0); cyna ( PKWiU 24.43.13.0); nikiel ( PKWiU 24.45.11.0),.
2. Ograniczono stosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia wyłącznie do transakcji zawieranych pomiędzy dwoma podatnikami VAT czynnymi, a w przypadku towarów z kategorii elektronika ( telefony, smartfony, tablety, notebooki, laptopy konsole do gier ) dodatkowym ograniczeniem jest kwota 20.000 zł w ramach jednolitej gospodarczo transakcji (definicje jednolitej gospodarczo transakcji są zawarta w art. 17 ust. 1d ) i 1e) ustawy).
3. Wprowadzono obowiązek składania informacji podsumowującej w obrocie krajowym VAT-27 przez podatników dokonujących dostaw towarów (wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy) oraz świadczących usługi (przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych) - sprzedawców, dla których podatnikiem jest ich nabywca. Informacje te należy składać począwszy od lipca 2015 - za okresy, w których wystąpi odwrotne obciążenie - miesięcznie lub kwartalnie, do 25. dnia po miesiącu lub kwartale.
Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów www.portalpodatkowy.mf.gov.pl uruchomiono usługę "Sprawdzenia statusu podmiotu w VAT", która to umożliwi prawidłowe zakwalifikowanie transakcji do mechanizmu odwrotnego obciążenia.
II. Odpowiedzialność solidarna nabywcy i kaucja gwarancyjna.
1. Z dniem 1 lipca 2015 r. załącznik nr 13 do ustawy, zawierający wykaz towarów w odniesieniu do których znajduje zastosowanie solidarna odpowiedzialność nabywcy został rozszerzony o następujące towary:
a) materiały eksploatacyjne do drukarek:
a. tonery bez głowicy drukującej do maszyn do automatycznego przetwarzania danych (PKWiU ex 20.59.12.0),
b. kasety z tuszem bez głowicy do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych (PKWiU ex 20.59.30.0),
c. kasety z tuszem i głowicą drukującą oraz tonery z głowicą drukującą do drukarek do maszyn do automatycznego przetwarzania danych (PKWiU ex 28.23.26.0),
b) niektóre metale szlachetne oraz części biżuterii i wyrobów jubilerskich:
a. srebro nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu lub proszku (PKWiU 24.41.10.0)
b. platyna nieobrobiona plastycznie lub w postaci półproduktu lub proszku (PKWiU 24.41.30.0)
c. złoto o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych i srebro, platerowane platyną nieobrobione inaczej niż do stanu półproduktu (PKWiU ex 24.41.50.0),
d. srebro, platerowane złotem lub w postaci półproduktu lub proszku ( PKWiU ex 24.41.40.0)
e. części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych, ze srebra i platyny, tj. niewykończone lub niekompletne wyrobvy jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane metalem szlachetnym (PKWiU ex 32.12.13.0)
c ) cyfrowe aparaty fotograficzne (PKWiU ex 26.70.13.0)
2. Nabywca towarów wrażliwych (wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy) nie ponosi odpowiedzialności solidarnej za zaległości podatkowe sprzedawcy, jeżeli ten złożył kaucję gwarancyjną na zasadach i w formach przewidzianych przepisach ustawy o VAT i sprzedawca ten na dzień dokonania transakcji był wymieniony w wykazie podmiotów dokonujących dostaw towarów wrażliwych w Biuletynie Informacji Publicznej prowadzonym przez Ministra Finansów.
3. Kaucja gwarancyjna
a) Kaucja gwarancyjna powinna odpowiadać co najmniej 1/5 podatku należnego od przewidywanej przez podmiot w danym miesiącu wartości sprzedaży towarów wrażliwych ( wymienionych w załączniku nr 13), jednak nie mniej niż kwota określona w ustawie Z dniem 1 lipca 2015 r. wysokość minimalnej kaucji gwarancyjnej została podniesiona z 200.000 zł do 1.000.000 zł (zgodnie z przepisami przejściowymi ostateczny termin na podwyższenie minimalnej kaucji to 30 września 2015r.).
Równocześnie podwyższona została wysokość maksymalnej kwoty kaucji gwarancyjnej z 3 mln do 10 mln zł ( zgodnie z przepisami przejściowymi podmioty, które złożyły kaucję gwarancyjną w wysokości 3 mln. zł, mogą korzystać z przywilejów związanych z wniesieniem kaucji w wysokości maksymalnej nie później jednak niż do 30 września 2015 r.).
b) Podatnicy składający od 1 lipca 2015 r. wniosek o przyjęcie kaucji gwarancyjnej są zobowiązani do złożenia tego wniosku na sformalizowanym formularzu VAT-28.
c) Od 1 lipca 2015 r. zostały określone wymogi dotyczące kaucji gwarancyjnej złożonej w formie gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych, dotychczasowe przepisy nie zawierały tych uregulowań.
III. "Złe długi" - zmiany dotyczące korekty podatku należnego przez wierzyciela i obowiązku korekty podatku naliczonego przez dłużnika.
1. Wierzyciel:
Zniesiono regulację dotyczącą braku powiązań wskazanych w art. 32 ust. 2-4 ustawy o VAT tj. o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy - by wierzyciel miał prawo do korekty podatku należnego.
Zgodnie z przepisami przejściowymi, jeżeli wierzyciela i dłużnika łączą powiązania wskazane w art. 32 ust. 2-4 ustawy o VAT może on dokonać korekty wierzytelności powstałych przed 1 lipca 2015r., których nieściągalność została uprawdopodobniona po 31grudnia 2012 r.
2. Dłużnik:
Wprowadzono regulację, zgodnie z którą dłużnik nie ma obowiązku dokonania korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z faktury (mimo nieuregulowania należności z faktury w stosownym czasie), jeżeli w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 150. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze, jest on w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
